Małe kroki prowadzą do dużych zmian. Choć może się wydawać, że produkty ekologiczne zawsze są kosztowne, a przyjazny środowisku styl życia niewygodny, to tylko szkodliwe mity. Gdy ekologiczne nawyki wejdą w nawyk, stają się codziennością, oczywistym wyborem, a często także sposobem na oszczędność nie tylko zasobów naturalnych, ale i pieniędzy.
1. Planuj posiłki i zakupy
WWF podaje, że na świecie wyrzuca się ok. 40% żywności. Mnóstwo pożywienia marnuje się już na etapie produkcji rolnej, przetwarzania i w gastronomii, ale wpływ na ilość wyrzucanego jedzenia mają także konsumenci. W ograniczaniu marnowania żywności pomaga planowanie posiłków i zakupów. Warto przemyśleć jadłospis na parę kolejnych dni, kupować tylko to, co jest nam potrzebne, aby potem przeterminowane produkty nie lądowały w śmietniku. Trzymanie się listy zakupów pomaga też w kontrolowaniu domowego budżetu.
2. Miej zawsze przy sobie torbę z materiału
Złożoną, lnianą torbę warto mieć zawsze przy sobie! W plecaku, torebce lub sakwie rowerowej. Coraz więcej osób udaje się na zakupy z torbami wielorazowymi, ale co jeśli po drodze z pracy czy podczas spaceru będziemy chcieli coś kupić? Taka torba zajmuje mało miejsca, a może okazać się pomocna w każdej chwili. Dobrze też od razu uprzedzić w sklepie czy na straganie, że mamy własną torbę. Wciąż jeszcze wielu sprzedawców automatycznie pakuje produkty w kolejne foliówki.
3. Planuj posiłki i zakupy
Co minutę na świecie sprzedaje się ponad milion butelek z tworzyw sztucznych – wynika z raportu „Global Bottled Water Industry: A Review of Impacts and Trends” opublikowanego w marcu 2023 r. przez Uniwersytet ONZ. W 2021 roku wyprodukowano w ten sposób ok. 25 milionów ton plastikowych śmieci. Zamiast kupować wodę lub napoje w plastikowych butelkach lepiej zabrać z domu bidon z wodą z kranu, przefiltrowaną lub z herbatą. Dobrze też pakować jedzenie do szkoły lub pracy w pojemniki wielorazowe. Także kupując dania na wynos możemy poprosić o zapakowanie pożywienia w przyniesione przez nas pojemniki. Nie bierzmy też plastikowych sztućców, zwłaszcza jeśli posiłek i tak zjemy w pracy lub domu. A może uda się zostać przy stoliku w restauracji?
Nie tylko torebki foliowe i butelki stanowią problem dla środowiska, również opakowania samych produktów. Warto wybierać te produkty, które zapakowano w jak najmniejszą ilość plastiku lub nie wykorzystano go wcale. Nie kupujmy ryżu w torebkach lub ciastek pakowanych każde oddzielnie. Dobrym pomysłem jest wybór produktów na wagę.
4. Naprawiaj i wymieniaj
Przed wyrzuceniem ubrania, sprzętu, zabawki i kupieniem czegoś nowego, zatrzymajmy się na chwilę i zastanówmy, czy z daną rzeczą da się jeszcze coś zrobić. Zszyć, naprawić, przerobić, oddać. Choć naprawianie bywa czasem bardziej czasochłonne od kupienia nowego przedmiotu, to dużo bardziej ekologiczne rozwiązanie. Zakłady szewskie czy krawieckie powoli wracają do łask. Dobrym pomysłem jest też udział w wyprzedażach garażowych, wymiankach organizowanych w okolicy czy w koleżeńskim gronie. Wybierajmy przedmioty z drugiej ręki lub nowe, ale bardzo dobrej jakości. Będziemy korzystać z nich dłużej i nieprędko wylądują one na śmietniku.
5. Patrz na etykiety i znaki
Dobrze kupować od lokalnych producentów, rzemieślniczych twórców, wybierać produkty sezonowe. Można ogólnie założyć, że im krótszy i bardziej zrozumiały skład produktu, tym lepiej i dla naszego zdrowia, i dla środowiska. W rozpoznaniu ekologicznej żywności pomagają też specjalne oznaczenia, przede wszystkim tak zwany euroliść, ułożony z białych gwiazdek na zielonym tle. Widnieje on na produktach, które przynajmniej w 95% zawierają ekologiczne składniki.
Etykiety sprzętów domowych również dostarczają istotne informacje. Przy zakupie oświetlenia, lodówki, okapu, piekarnika lub zmywarki wybierajmy te najbardziej energooszczędne, a przy tym ekologiczne i wydajne. W 2021 r. wprowadzono nowe oznaczenia z podziałem na 7 klas od A do G.
6. Wybieraj ekologiczne kosmetyki
Skład przyjazny środowisku powinna mieć nie tylko żywność, ale także kosmetyki i środki czystości. Wiele detergentów można przygotować samemu, wykorzystać do tego sodę oczyszczoną i ocet. Z kosmetyków dostępnych w sklepach wybierajmy te wytwarzane z poszanowaniem środowiska, z jak najmniejszą ilością chemicznych dodatków. Zwracajmy też uwagę na ekologiczne opakowania i wielofunkcyjność produktów.
7. Świadomie korzystaj ze sprzętów domowych
Zmiana paru nawyków to oszczędność wody, gazu i energii. Proekologiczne będzie: gotowanie pod przykrywką, ładowanie zmywarki do pełna, ustawienie sprzętów na tryb eco, wyłączanie sprzętów (nieużywanie trybu stand by) i obniżenie temperatury prania.
8. Postaw na ładowarki solarne
To dodatkowe źródło energii pozwoli naładować telefon, czytnik lub słuchawki bezprzewodowe. Ładowarki solarne przetwarzają energię słoneczną. Korzysta się z nich najczęściej na wycieczce lub biwaku, ale kto powiedział, że nie mogą leżeć na domowym parapecie lub wisieć w oknie i ładować baterie naszych sprzętów.
9. Oszczędzaj papier
Wydawać by się mogło, że coraz rzadziej korzystamy z papieru. Choć tablety zastępują często zeszyty, a czytniki książki, to rośnie zużycie chusteczek, ręczników papierowych i tego typu produktów. W raporcie „The State of Global Paper Industry” opracowanym przez Environmental Paper Network czytamy, że w ciągu ostatnich 50 lat zużycie papieru wzrosło aż 4-krotnie! Dlatego starajmy się korzystać z materiałowych ścierek i chusteczek, drukujmy dwustronnie i tylko wtedy, gdy jest to konieczne, segregujmy papier i kupujmy ten z recyklingu.
10. Przesiądź się na rower
Rower to najzdrowszy i najbardziej ekologiczny środek transportu. Jest cichy, nie wytwarza spalin, podróż nim nic nie kosztuje. Korzystajmy z roweru, gdy tylko to możliwe, wyposażmy się w sakwy i kask. Jazda na rowerze wzmacnia mięśnie, także mięśnie pleców, poprawia nastrój i funkcjonowanie układu krążenia. A to tylko przykłady korzyści!
