- Dzieci najszybciej uczą się, podpatrując dorosłych. Jeśli chcesz, aby Twoje dzieci miały wrażliwość ekologiczną, po prostu dawaj dobry przykład.
- Troska o klimat to suma małych kroków. Podpowiadamy, które nawyki można łatwo wdrożyć na co dzień – z korzyścią dla zdrowia i planety.
- Warto zadbać o to, aby w domu były urządzenia przyjazne środowisku – energooszczędne AGD, oświetlenie czy panele na dachu.
Ekologia to troska o nasz wspólny dom – planetę. Takie wyjaśnienie na pewno trafi do dziecka, które z naturalną dla siebie ciekawością zapyta, co to ekologia. Od definicji warto szybko przejść do praktyki. Jest mnóstwo angażujących sposobów na to, by w kolejnym pokoleniu wyrobić dobre, zielone nawyki!
Eko na co dzień
Oczywiście, najlepszym nauczycielem jest dobry przykład. Segregujesz śmieci? Nie kupujesz butelkowanej wody? Starasz się minimalizować zużycie wody i prądu? Twoje szafy nie pękają w szwach od nadmiaru odzieży? Na co dzień dużo chodzisz albo jeździsz rowerem, a samochodu używasz od święta? Nie wyrzucasz sprzętów, tylko starasz się je naprawiać? W domu masz energooszczędną pralkę i lodówkę? A może znaczna część prądu zużywanego w Twoim domu pochodzi z paneli fotowoltaicznych na dachu?
Super, właśnie takie nawyki i bezwiedne, naturalne zachowania najskuteczniej uczą dzieci tego, jak dbać o środowisko . Nie zastąpią ich żadne długie, teoretyczne wykłady na temat wpływu człowieka na ślad węglowy.
Zielona piątka
1. Rozmawiajcie o tym, co jest ważne w życiu
Lepiej mieć czy być? To pytanie także o stosunek człowieka do ekologii. Tłumacz dziecku, że lepiej kolekcjonować przeżycia niż rzeczy. Dobre relacje, kontakt z przyrodą, samorozwój ładują tak potrzebną dopaminę – hormon szczęścia – na znacznie dłużej niż kolejne markowe buty, modny telefon czy droga zabawka.
Edukacja ekologiczna jest jednocześnie fantastyczną lekcją empatii – nie żyjemy samolubnie tylko dla siebie, mamy zobowiązania wobec planety i kolejnych pokoleń.
2. Mniej znaczy więcej
Nadmiar zawsze odbija się negatywnie na środowisku naturalnym. I dotyczy to zarówno nadmiaru aut na ulicach, jak i nadmiaru zabawek, ubrań w szafach oraz żywności.
Rzadko uświadamiamy sobie – dla dziecka to tym bardziej trudne! – że produkcja praktycznie wszystkiego wiąże się z ogromnym negatywnym wpływem na środowisko. Przykładowo, eksperci organizacji Stand.earth szacują, że przemysł odzieżowy odpowiada za 10 proc. światowej emisji dwutlenku węgla i za ok. 20 proc. zanieczyszczeń wody.
Ucz dziecko – ale przede wszystkim świeć przykładem! – że kolejna koszulka, plastikowa zabawka cieszą na krótko. Lepiej czerpać radość ze świadomości, że troszczymy się o los naszej wspólnej planety.
Jeśli wyruszamy już na zakupy, warto zachować ekologiczną czujność – sprawdzajmy, czy koszulkę wyprodukowano z bawełny ze zrównoważonych upraw, czy zeszyt lub butelka kosmetyku powstały z papieru z recyklingu, a zabawka nie zawiera szkodliwego plastiku.
3. Naprawiamy, nie wyrzucamy, oddajemy
Dziura na kolanach spodni? Brakujące kółko w pociągu z klocków? Pęknięta misa od robota kuchennego? W pierwszym odruchu wielu z nas zaczęłoby rozglądać się za nową parą spodni, nowym zestawem klocków czy nowym mikserem.
Jeśli chcemy żyć w zgodzie z przyrodą, przemyślmy dwa razy nowy zakup. Większość rzeczy można naprawić – a satysfakcja podwójna!
Nie dokładajmy się do smutnych statystyk – co roku każdy Europejczyk wytwarza średnio ok. 16 kilogramów odpadów elektronicznych. Mniej więcej połowę tej góry elektrośmieci stanowią zepsute sprzęty RTV i AGD – lodówki, pralki, zmywarki, telewizory. Więcej o tym, jak unijne przepisy zachęcają do napraw, przeczytasz tutaj.
Warto zachęcać dzieci do tego, aby dawały swoim zabawkom drugie życie – oddając je rówieśnikom bądź na szkolny kiermasz.
4. Dbamy o ekologię w domu…
Po pierwsze i najważniejsze – nie marnujemy żywności. I uczmy tego dzieci już od najmłodszych lat życia. Ten nawyk ma głębokie uzasadnienie nie tylko ekologiczne, ale także finansowe (żywność drożeje w szybkim tempie), a przede wszystkim – humanitarne.
Co możemy robić z dziećmi dla ekologii:
- wspólnie z dziećmi planujmy zakupy i menu na kolejne dni,
- tłumaczmy, że słodkie napoje, jogurty, deserki nie mają żadnych wartości odżywczych, a przyczyniają się do tego, że góry plastikowych śmieci rosną w lawinowym tempie,
- używajmy wielorazowych opakowań, siatek, pudełek na żywność,
- unikajmy paczkowanej żywności,
- segregujmy śmieci,
- wykorzystujmy resztki jedzenia – w internecie jest mnóstwo przepisów na smaczne zapiekanki, kremy, pasty; większość potraw można mrozić – bez straty smaku,
- pijmy wodę z kranu lub filtrowaną,
- kupujmy lokalną żywność, uwzględniajmy sezonowość (w zimie lepiej jeść kiszonki niż pomidory z drugiego końca planety),
- używajmy ekologicznych funkcji w sprzętach – zmywarce czy lodówce,
- ładujmy zmywarkę do pełna, lodówkę wręcz przeciwnie – nie kupujmy żywności na zapas (bo może się przyda),
- używajmy przykrywek do gotowania,
- nie nadużywajmy chemii gospodarczej – do większości zabrudzeń wystarczy woda i ścierka z mikrofibry,
- wyłączajmy zbędne światła i urządzenia elektryczne,
- nie kupujmy zbędnych gadżetów – to dodatkowe kilogramy plastiku.
Duże znaczenie ma energooszczędność sprzętów RTV i AGD – to one odpowiadają za lwią część rachunków za prąd. Jeśli pralka czy lodówka ma już więcej lat niż pełnoletnie dziecko – lepiej rozejrzeć się za nową. Nowoczesne sprzęty zużywają nawet 50-70 proc. mniej prądu niż ich odpowiedniki sprzed dwóch dekad.
5. … i poza nim
Jak najwięcej czasu spędzajmy z dziećmi na świeżym powietrzu – to naturalna lekcja symbiozy z przyrodą. Pokazujmy, jak z darów natury można robić zabawki – ludziki z kasztanów, łódki z kory. Większość tych zabaw, już niemal zapomniana, to dla dzieci prawdziwa frajda i nieoceniony czas spędzony z rodzicami.
Pokazujmy własnym przykładem, że ruch to zdrowie i dobre samopoczucie. Szkołę od domu dzieli 600 metrów? Zostaw auto w garażu, przejdź się z dzieckiem – to świetna okazja do tego, by na spokojnie porozmawiać o tym, co dla dziecka ważne. Po szkole i pracy jak najczęściej wsiadajcie na rower, rolki, hulajnogi – czy po prostu grajcie w piłkę lub ping-ponga.
Dzieci, które od najmłodszych lat czerpią radość z kontaktu z przyrodą, będą jej największymi obrońcami w dorosłym życiu. Pomóżmy im w tym!
